مشاوره شغلی
پیش بینی نیازهای جامعه و تأمین این نیازها مستلزم یک برنامه راهنمایی مجهز است. پس از شناخت استعدادها و توانایی های فردی، هدایت این استعدادها در جهت رفع نیازهای جامعه، از مهم ترین خدمات راهنمایی و مشاوره شغلی است. ویژگی جامعه صنعتی، تحول ارزش ها و تنوع مشاغل است. رشد و توسعه صنعت و تکنولوژی، موجب از بین رفتن برخی مشاغل و به وجود آمدن مشاغل جدیدی می شود.
راهنمایی افراد به سمت مشاغل مناسب با هدایت آنها به تغییر شغل با توجه به مشاغل جدید، یکی دیگر از خدمات مشاوره ای است. برای مشاغل رو به گسترش، پرورش افراد متخصص در سطوح مختلف ، یکی از وظایف تعلیم و تربیت است و مهم ترین خدمات در این برنامه ، به وسیله برنامه راهنمایی و مشاوره شغلی صورت می گیرد.
در زمینه های اقتصادی و اجتماعی، خدمات راهنمایی و مشاوره شغلی به صورت های زیر ارائه می شود:
• کمک به افراد منجمله جوانان و دانش آموزان و دانش جویان برای شناخت مشاغل مختلف و انتخاب شغل مناسب
• پیش بینینیازهای اجتماعی در زمینه شغلی مختلف
• برنامه ریزیبرای پرورش متخصصان وتربیت نیروهای انسانی مورد نیاز
• شناخت استعدادها و توانایی های افراد، وراهنمایی آنان برای رفع نیازهای شغلی
• کمک به طرح ریزی ها و تامیننیازهای اجتماعی و اقتصادی در جامعه
روان شناسی صنعتی و سازمانی نوعأ برای شرکت ها کار می کنند و مسائل مورد توجه آن ها، گزینش مناسب ترین افراد برای هر شغل یا طراحی ساختارهایی است که همکاری و کار گروهی را آسان می کند.
یکی از شاخه های جدید علم و معرفت که مسئله نیروی انسانی و دیگر جنبه های مربوط دنیای کار را در کانون توجه خود دارد، روان شناسی صنعتی و سازمانی است.
به این شاخه از روان شناسی گاه روان شناسی کار و روان شناسی شغلی هم گفته می شود. این رشته در ایالات متحده آمریکا تحت عنوان (به انگلیسی: industrial and organizational psychology) و در اروپا تحت عنوان (به انگلیسی: Work psychology) شناخته می شود.
روانشناسان صنعتی و سازمانی می توانند در زمینه هایی از قبیل: کارمندیابی، گزینش، کارگماری و طبقه بندی کارکنان، برنامه ریزی و آموزش نیروی انسانی، ارزشیابی شغل و عملکرد شغلی، کاهش سوانح و افزایش ایمنی، بهبود شرایط محیط کار، افزایش انگیزه و روحیه کار، افزایش دلبستگی، خشنودی شغلی و تعهد سازمانی، کاهش فشار روانی شغلی، بهبود ارتباطات، ایجاد تغییرات مناسب، مشاوره شغلی و حرفه ای، افزایش بهداشت روانی، روابط فرهنگی و هماهنگی میان انسان و ماشین نقش مؤثر و کارساز داشته باشند.
موضوع این شاخه از دانش مطالعه علمی رابطه میان انسان و دنیای کار است. در واقع، کاربرد و بسط و گسترش اصول روانشناسی است به مسایلی که انسان در تجارت و صناعت با آنها دست به گریبان است. از آنجا که شاخه روانشناسی صنعتی و سازمانی یکی از شاخه های کاربردی و فعال رشته مهم روانشناسی است و همچنین کشور نیز در آستانه توسعه اقتصادی و صنعتی است لذا استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی صنعتی و سازمانی یکی از ضروریات دنیای تولید و کار است و بدون این گونه خدمات تولید با کیفیت در دنیای پر رقابت فعلی با مشکل روبروست. خدمات مشاوره ای با حل و فصل مشکلات کارکنان در ابعاد مختلف می تواند تخصص، انرژی و توان کارکنان را در اختیار اهداف و مأموریت سازمان قرار دهد.
آثار عملی خدمات مذکور در سازمان ها بسیار زیاد است که از آن جمله می توان بهبود رضایت کارکنان، پیشگیری از فرسودگی منابع انسانی، کمک به توسعه منابع انسانی، معنادار کردن سازمان غیررسمی، فراهم کردن بستر لازم برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک برای روان سازمان، | بالا بردن انگیزه کارکنان، تقویت فرهنگ استفاده از خدمات مشاوره ای، جلوگیری از پیری زودرس سازمان و هماهنگی بین خانه و کارخانه را نام برد که همگی این آثار صرف نظر از صرفه جویی در سرمایه گذاری جدید برای نیروی انسانی موجب تحقق رسالت توجه به کرامت انسانی در سازمان ها می شود و بهره وری و سلامت و شادابی را در کارکنان و سازمان تا حدود زیادی تضمین می کند.
