علم روانشناسی چیست ؟
اگر بخواهیم روانشناسی را به طور کلی تعریف کنیم، روانشناسی یک شاخه از علم است که به مطالعۀ رفتار و فرایند های روانی آدمیان می پردازد. یعنی موضوع، مطالعۀ هر آن چیزی که در رفتار انسان دیده می شود و هر فرایند روانی که در مغز او وجود دارد.
روانشناسی با ۱۵۰ سال عمر نسبت به دیگر شاخه ها، یکی از علم های نو میباشد . هرچند ریشه های آن را تا سالهای سال قبل از میلاد و یونان باستان می توان دنبال کرد. در واقع میتوان گفت که روانشناسی ریشه در فلسفه داشته و یک سری مبانی نظری خود را از فلسفه گرفته است.
با اینکه علم روانشناسی تاریخچه بسیار کوتاهی دارد اما شاخه های گسترده ای دارا میباشد و حیطه های کاری کسانی که وارد آن می شوند، از تحقیق و پژوهش تا درمان متفاوت است.
اگر بخواهیم به چندین کاری که روانشناسان به آن میپردازند اشاره کنیم موارد زیر حائز اهمیت هستند
:
_ پرداختن به اختلالات روانی و مشکلات سازگاری
_ مطالعه رفتارهای انسان و پیامدهای آن
_ بررسی مغز و کارکردهای آن و نقش آن در رفتار و فرایند های روانی
_ بررسی سلامت روان و بهداشت روان
_ کمک به بهبود عملکرد انسان ها
_ مطالعه فرایندهای روانی مثل احساسات، هیجانات و افکار
_ مدیریت و مداخله در بحران
گرایش‌ها در مقطع کارشناسی
در سال ۱۳۹۴ تمام گرایش‌های رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی توسط کارگروه روانشناسی در شورای تحول علوم انسانی ادغام شدند و یک رشته واحد به نام رشته روانشناسی طی یک برنامه درسی جدید راه اندازی شد. به این ترتیب بعداز تجمیع رشته روانشناسی در برخی از دروس جدید به شرح ذیل هستند.
- روانشناسی خانواده
- روانشناسی بنیادی و روانشناسی رفتار مصرفکننده
- روانشناسی اخلاق
- روانشناسی اعتیاد
- روانشناسی ورزش
- روانشناسی نظامی
- فناوری اطلاعات در روانشناسی
- روانشناسی تلبیغات و رسانه
- روانشناسی سالمندی
- روانشناسی سلامت و مدیریت استرس
سوء تفاهمات در مورد علم روانشناسی
علم روانشناسی یکی علوم جذاب برای عموم است که بسیاری آن را دنبال میکنند. اما با این حال ممکن است تصورات درستی از روانشناسی در ذهن خود نداشته باشند. حال آنکه روانشناسی صرفا در حیطه علم عمل می کند و با محدودیت های بسیاری روبرو است.
یکی از این سوء تفاهمات در مورد روانشناسی وجود دارد این است که این علم را با مسائلی از قبیل پیشگویی، ذهن خوانی و طالع بینی برابر میدانند. حال آنکه روانشناس یک فرد عادی است که در حیطه علمی که کسب کرده می تواند برخی از فرایند های ناسازگار روانی را شناسایی و به افراددر جهت بهبود وضعیت روانی آنها کمک کند. در واقع یک روانشناس توانایی ذهن خوانی و پیشگویی ندارد.
برخی نیز فکر می کنند روانشناسان همه چیز دان هستند و می توانند به آن ها در مورد هر چیزی بهترین راه حل را توصیه کنند. این در حالیست که روانشناسان می دانند؛ نحوه تفکر افراد چگونه است، مشکلاتشان چگونه به وجود می آید و چگونه می توان افراد را به درست فکر کردن و احساس خوبی داشتن سوق داد.
ازیک باور نادرست هم که در مورد روانشناسی وجود دارد این است که روانشناس باید با یک جلسه صحبت کردن با شما، زندگی شما را متحول کند. در واقع روانشناس در طول یک مدت زمان مشخص می تواند به فرد کمک کند و و این اتفاق زمانی می افتد که خود فرد مشتاق بعه تغییر باشد و صحبت های روانشناس را بپذیرد. در واقع روانشناس یک معجزه گر نیست. اما اینکه چرا باید به روانشناس مراجعه کنیم را در این مقاله میتوانید مطالعه کنید
رویکرد های روانشناسی
دانشمندان روانشناسی برای بررسی و شناخت انسان از نقطه نظرات مختلفی بهره می برند. در واقع هر کدام از آن ها با توجه به پایه های فلسفی مختلف، پیرو مکاتب و رویکردهای مختلفی در روانشناسی هستند. هر رویکرد نقطه نظر مشخصی نسبت به برخی مسائل دارد، آن ها را توضیح می دهد و در برخورد با اختلالات روانی شکل درمانی خاصی را پیشنهاد می دهد. رویکرد های غالب روانشناسی شامل موارد زیر می باشد:
_ رفتار گرایی: یکی از اولین رویکرد های شناخته شده است که تمرکز خود را بر رفتار قابل مشاهده فرد می گذارد. برای یک رفتارگرا مهم نیست که چه در ذهن می گذرد، صرفا آن چیزی که دیده می شود اندازه گیری و بررسی می شود. نهایتا برای تغییرش برنامه ریزی می کند. با رفتار درمانی قوانین رفتاری خاص را کشف کرده و برای تغییرش از ررش های خاص استفاده می کنند.
_ رویکرد زیست شناختی: رویکرد زیست شناختی همانطور که از نام آن بر می آید، به بررسی فرایند های زیستی که منجر به تغییرات رفتاری و روانی می شود، می پردازد. در واقع بررسی مغز در این رویکرد در اولویت است.
_ روانکاوی: روانکاوی یکی از اولین رویکردهای معروف روانشناسی است که پایه گذار آن فروید بود. روانکاوان در ابتدا از طریق فرایند های خاصی به گذشته افراد می پرداخت و اعتقاد دارند با بررسی عمیق گذشته و بررسی ناهوشیار افراد می توانند مشکلات فرد را حل کنند. این رویکرد در طول زمان دچار تحولات زیادی شده و رویکرد های نوینی از دل آن درآمده است.
_ رویکرد شناختی: در رویکر های شناختی رفتاری، مسائل روانی از طریق نحوه شناخت افراد بررسی می شود. تمرکز این رویکرد روی جریان فکر افراد بوده و نحوه تفکر ناسازگار آن ها بررسی و در درمان تغییر داده می شود.
در آخر اگر شمااگر شما هم به دنبال یک روانشناس خوب در کرج یا تهران هستید میتوانید با کلینیک روانشناسی نیکا در ارتباط باشید تا به شما بهترین روانشناس را با توجه به شرای فعلی شما معرفی کند
